หลายครั้งที่ ลูกค้าของเรา นำเครื่องพ่นปูนฉาบไฟบ้านของ PST รุ่น Koine3 ซึ่ง ใช้ไฟซิงเกิ้ลเฟส 230V เข้าทำงานที่หน้างาน แต่ เริ่มต้น ใช้เครื่องปรากฏว่าเครื่องพ่นปูนฉาบ ใช้งานไม่ได้ โดยมีอาการ เปิดเครื่องไม่ได้ หรือใช้งานได้เพียงครู่เดียวและเครื่องตัดดับ โดยที่หน้าจอควบคุมไฟฟ้า ขึ้นโชว์ตัวอักษร ERR 08
ERROR 08 ปรากฏขึ้นที่หน้าจอควบคุม นั้น หมายความว่า แรงดันไฟฟ้า ต่ำเกินไป ที่เครื่องจะสามารถทำงานได้ คือ อาจต่ำกว่า 170-210V นั่นเอง ... แล้วสาเหตุของปัญหาเกิดจากอะไร ขอให้ลูกค้าพิจารณาเป็น 2 สาเหตุ ดังนี้
1.1 หน้างานใช้หม้อชั่วคราว 15A โดยก่อนเริ่มต้นต่อไฟฟ้า ใช้งานเครื่องพ่นปูนฉาบเราวัด แรงดัน (V) ของสายไฟเมนที่ออกจากตู้ได้เพียง 170-210V กรณีนี้ หากมีการใช้งานเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่นๆ ที่หน้างาน ก็จะเกิดปัญหาเครื่องตัดดับแล้วหน้าจอควบคุม ขึ้น ERR08 ทันที
1.2 ไฟฟ้าที่ออกมาจาก หม้อไฟ วัด แรงดันไฟฟ้า (V) ได้ปกติ 220-230V แต่มีการต่อสายไฟยาวมาก ตั้งแต่ 50-200 เมตร เป็นต้น การใช้งานลักษณะนี้ ความยาวของสายไฟ ขนาดหน้าตัดของลวดตัวนำไฟฟ้า ชนิดของลวดตัวนำ เช่น อลูมิเนียม หรือ ทองแดง มีผลต่อการใช้งาน โดย หน้างานอาจจะเปิดเครื่องแล้ว ใช้งานเครื่องพ่นปูนฉาบไม่ได้ เกิดปัญหาเครื่องตัดดับแล้วหน้าจอควบคุม ขึ้น ERR08 ทันที หรือเครื่องใช้งานได้สักระยะแล้ว เกิดปัญหาเครื่องตัดดับแล้วหน้าจอควบคุม ขึ้น ERR08 ในเวลาต่อมา ปัญหานี้ หน้างานต้องเลือกใช้สายไฟให้ได้มาตรฐานและมีขนาดหน้าตัดของลวดตัวนำไฟฟ้าที่เหมาะสม
2.1แรงดันไฟฟ้าตก Under Voltage คือการเกิดแรงดันไฟฟ้าต่ำกว่าปกติ โดยมีแรงดันต่ำกว่า 200 - 160V เป็นระยะเวลามากกว่า 2-3 วินาที จนกระทั่งเป็นเวลาหลายชั่วโมง โดยเกิดจากปัญหาระบบสายส่งและ ระบบการจ่ายไฟฟ้า ของการไฟฟ้า ซึ่งผู้ใช้งานเครื่องพ่นปูนฉาบไม่สามารถแก้ไขได้ ต้องให้การไฟฟ้าดำเนินการแก้ไข โดยอาจจะโทรแจ้งปัญหากับการไฟฟ้า ดังนี้ การไฟฟ้านครหลวง โทร.1130 ,การไฟฟ้าภูมิภาค โทร. 1129
2.2 แรงดันไฟฟ้าตกชั่วขณะ SAG or DIP คือแรงดันไฟฟ้าต่ำกว่าปกติ ในช่วงสั้นๆน้อยกว่า 2-3 วินาทีซึ่งเกิดจากสาเหตุ การเปิด- ปิด มอเตอร์ ของเครื่องใช้ไฟฟ้าอื่นในระบบ การตัดต่อวงจรไฟฟ้า หรือระบบสายไฟในหน้างานที่มีขนาดเล็กเกินไป ปัญหานี้ หน้างานสามารถแก้ไขได้โดยแยกเต้ารับของแต่ละเครื่องใช้ไฟฟ้า อาจจะใส่เบรกเกอร์ ของแต่ละชนิดเครื่องใช้ไฟฟ้าเพื่อความปลอดภัย และ เลือกใช้สายไฟให้ได้มาตรฐานมีขนาดหน้าตัดของลวดตัวนำไฟฟ้าที่เหมาะสม นั่นเอง
ผลของแรงดันตก
1. มอร์เตอร์สตาร์ทติดยาก
2. เกิดความร้อนสูงที่มอร์เตอร์
3. เครื่องพ่นปูนฉาบทำงานได้ไม่เต็มที่
ลูกค้าจะเกิดคำถามต่อไปว่า ถ้าเขาได้แก้ไขไฟต้นทางให้พร้อมใช้แล้ว คือ ใช้หม้อ 30A แล้ว และวัดไฟฟ้าที่ออกมาจากใต้หม้อ ได้ 220-230V แล้ว แต่มีความจำเป็นที่จะต้องต่อสายไฟยาว ไปยังจุดที่ใช้งานเครื่องพ่นปูนฉาบ เราจะมีทางคิดคำนวณอย่างไร ก็ให้พิจารณาทฤษฎีการคิดแรงดันตกต่อไป ดังนี้
การคิดคำนวณแรงดันตกสำหรับเครื่องพ่นปูนฉาบอย่างง่าย
(Voltage drop calculator for Single phase Plastering Machine)
1. คิดให้แรงดันของระบบตกได้ไม่เกิน 3% เช่น แรงดัน 220-230 แสดงว่าเรายอมรับแรงดันตกได้ไม่ต่ำกว่า 213.40-223.10V นั่นเอง
2. ใช้ตารางแรงดันตกของสายไฟฟ้าชนิดฉนวน PVC แกนเดียว ที่ 70องศาเซลเซียส ในการประกอบการคำนวณ
3.1 แรงดันตก VD = แรงดันตกของสายไฟฟ้า( mV/A/m ) x กระแส (A) x ความยาวของสายไฟ (m) หน่วย V
1000
3.2คิด%VD = (แรงดันตก VD(V) / แรงดันของระบบ)x100 หน่วย %
เช่น ตัวอย่างที่ 1 หน้างานหม้อ 15A ใช้สายไฟ ขนาดสาย 16mm2 ความยาวของสายไฟต่อไปถึงจุดใช้งานต้องใช้ 200 ม. ก่อนเริ่มใช้งาน วันแรงดัน V ใต้หม้อได้ 230V ให้คิด ดังนี้
1. คิดค่าแรงดันตก VD = 2.8x15x200 = 8.4 V (ดูค่า VD ในตาราง กรอบ สีเหลือง)
1000
2. คิด %VD =8.4/230 = 3.6% โดย ระบบยอมให้แรงดันตกได้ไม่เกิน 3% แสดงว่าตัวอย่างนี้ เครื่องจะตัด ERROR08 ทันที หรือ เมื่อเครื่องรันได้สักครู่
3. จากตัวอย่างนี้ ลูกค้าจะสามารถต่อสายยาวL ได้เท่าไหร่ ก็คิดกลับกัน คือ สมการ ดังนี้
แรงดันตกของสายไฟฟ้า( mV/A/m ) x กระแส (A) x ความยาวของสายไฟ (m) = 3% แรงดันไฟฟ้าของระบบ(V)
1000Xแรงดันไฟฟ้าของระบบ(V)
จากตัวอย่าง คิดความยาวของสายไฟ หน้าตัด 16mm2 ได้ยาวสูงสุดL = ดังนี้
2.8x15x L = 3%x 230
1000
0.042L = 6.9
L = 6.9/0.042 = 164.28 m
หมายความว่า ตามตัวอย่างนี้ คือ หน้างานหม้อ 15A ใช้สายไฟ ขนาดสาย 16mm2 ก่อนเริ่มใช้งาน วันแรงดัน V ใต้หม้อได้ 230V สามารถลากสายไฟไปใช้งานเครื่องพ่นปูนฉาบได้ยาวที่ สุด คือ 164 เมตร นั่นเอง
คำถามต่อไป หน้างานยังคงต้องการใช้ ความยาวสายไฟ ที่ 200เมตร จะต้องแก้ไขอย่างไร คำตอบอย่างเดียวคือ หน้างานต้องเปลี่ยนสายไฟให้มีขนาดหน้าตัด ใหญ่ขึ้น เช่น ใช้สายไฟขนาด 25mm2 เราลองคิดค่า VD กันดู ตามสูตร ดังนี้
1. คิดค่าแรงดันตก VD = 1.81x15x200 = 5.43V (ดูค่า VD ในตาราง กรอบ สีแดง)
1000
2. คิด %VD =5.43/230 = 2.36% โดย ระบบยอมให้แรงดันตกได้ไม่เกิน 3% ดังนั้น หากหน้างานใช้สายไฟเส้นใหญ่ขึ้น จากหน้าตัด 16mm2 เป็น 25mm2 ก็สามารถใช้งานเครื่องพ่นปูนฉาบได้ตามปกติ นั่นเอง ทั้งนี้ การคิดคำนวณ ข้างต้น เป็น
หลักการคิดคำนวณแรงดันตกสำหรับเครื่องพ่นปูนฉาบ เป็นการคิดคำนวณอย่างง่าย และใช้ประสบการณ์ในการปฏิบัติ งานหน้างานของทีมบริการหลังการขายของ บริษัทฯ ประกอบ เพื่อให้ลูกค้าคิดได้ง่ายๆ ทั้งนี้ ในการใช้งานจริงจะมี Factor อื่นๆ เข้ามาเกี่ยวข้อง อาจคลาดเคลื่อนได้บางส่วน
บทความจาก ฝ่ายขายเครื่องและอะไหล่ IM
PST Group